03 Ağustos 2019 itibariyle İçişleri Bakanlığı, Jandarma ve Sahil güvenlik komutanlığına bağlı personellerin görevinden ötürü işlediği bazı suçlarda kendilerini avukat ile temsil durumunda avukatlık ücretinin kurumlarca ödenmesine ilişkin bir yönetmelik yayımladı.
JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI VE SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI
MENSUBU SANIK PERSONELİN AVUKATLIK ÜCRETİNİN ÖDENME
USUL VE ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK
İçişleri Bakanlığı tarafından kendi personelinin ifası sırasında ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklarda kendilerini tek başına bırakmamak adına iyi bir uygulama gibi görünüyor.
Yönetmeliğin 1. Maddesi;
Bu Yönetmeliğin amacı; kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen; karakol, karakol nöbetçisi, devriye, sevk ve nakliyat muhafazası hizmetlerinde veya emniyet, asayiş ve kamu düzeninin korunması ile kaçakçılığın men, takip ve tahkiki için görevlendirilen ya da önleyici, caydırıcı, düzenleyici, koruyucu, istihbari ve adli görev ile hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında veya bu görevlerinden dolayı, karargâh personeli dâhil sanık durumuna düşen personelden olayın mahiyeti ve kusurunun derecesine göre durumu uygun görülenlerin vekâlet verdiği avukatın ücretinin ilgili kurum bütçesinden ödenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
şeklindedir.
Yönetmelikten Jandarma ve Sahil Güvenlikleri ayrı ayrı olarak hangi durumlarda hangi şartlarda kimlerin faydanacabileceği belirtilmiştir.
Jandarma personelinin karakol, karakol nöbetçisi, devriye, sevk ve nakliyat muhafazası hizmetlerinde veya emniyet, asayiş ve kamu düzeninin korunması ile kaçakçılığın men, takip ve tahkiki için görevlendirilen ya da önleyici, caydırıcı, düzenleyici, koruyucu, istihbari ve adli görev ile hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında veya bu görevlerinden dolayı, karargâh personeli dâhil sanık durumuna düşmesi,
Sahil güvenlik personelinin karakol, karakol nöbetçisi, devriye, sevk, nakliyat muhafazası hizmetlerinde veya emniyet ve asayiş, kamu düzeninin korunması ile kaçakçılığın men, takip ve tahkiki için görevlendirilen ve adli görev ile hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında veya bu görevlerinden dolayı, karargâh personeli dâhil sanık durumuna düşmesi,
Şeklindedir. Yönetmelikte bir diğer şart ise avukatlık ücretinin ödenebilmesi için iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmiş olması yani kovuşturma aşamasına geçilmiş olması gerekmektedir. Yani kolluğun soruşturma aşaması,karakol, savcılık ifadesi gibi durumlarda alacağı avukatlık hizmeti için bir bedel ödenmesi öngörülmemiş.
Avukatlık ücretinin ödenebilmesi için diğer bir şart ise avukata usulüne uygun vekaletname verilmesi gerektiğidir.
Olayın niteliği ve kusur derecesine göre sanık personelin durumunun bu Yönetmelik hükümleri kapsamında değerlendirilerek uygun görülmesi, bu hususta toplanacak komisyonun bu yönde karar vermesi gerektiği belirtilmiştir.
Avukatlık Ücreti Talebi Başvuru üzerine yapılacak işlemler
Başvuru belgelerini alan olayın meydana geldiği tarihte personelin bağlı olduğu birim, avukatlık ücreti ödenip ödenmemesi hususundaki birim amiri görüşü ile birlikte belgeleri ilgisine göre Jandarma Genel Komutanlığına veya Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderir.
Avukatlık Ücreti Talebi Başvurusu Ne zamana kadar Yapılabilir
MADDE 7/2 Avukatlık ücretinin ödenmesi, kamu davasında kovuşturma evresinin devamı süresince hüküm kesinleşene kadar istenebilir.
Komisyon teşkili ve onay makamı
a) Jandarma Genel Komutanlığında; Personel Başkanlığından sorumlu Jandarma Genel Komutan Yardımcısı başkanlığında, Asayiş Başkanı, Personel Başkanı, İstihbarat Başkanı, Mali Hizmetler Başkanı ve Hukuk Hizmetleri Başkanından oluşan bir komisyon kurulur.
b) Sahil Güvenlik Komutanlığında; Sahil Güvenlik Komutanının görevlendireceği Sahil Güvenlik Komutan Yardımcısı başkanlığında, Harekât Başkanı, Personel Başkanı, İstihbarat Başkanı, Strateji Geliştirme Başkanı ve Hukuk Hizmetleri Başkanından oluşan bir komisyon kurulur.
- Komisyon, bütün üyelerin hazır bulunmasıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyunun bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış olur.
- Toplantının yapıldığı zaman izin, hastalık gibi nedenlerle görevinin başında bulunmayan veya görev dolayısıyla il dışında olduğu için komisyona katılamayacak olan başkan ve üyelerin yerine vekâlet eden personel katılır. Vekâlet eden personelin aynı zamanda komisyon üyesi olması hâlinde bu şekilde toplanan komisyon eksiksiz toplanmış kabul edilir.
- Başkan ve üyeler; kendilerinin, boşanmış olsalar dahi eşlerinin birinci ve ikinci derece kan ve kayın hısımları olan personelin müracaatlarının görüşüleceği toplantılara katılamazlar. Bu şekilde toplanan komisyon eksiksiz toplanmış kabul edilir.
- Komisyon tarafından, komisyona iletilen belgeler incelenerek avukatlık ücretinin ödenip ödenmeyeceğine, ödenecek ise ücret miktarına, ücretin defaten veya taksitle ödeneceğine, taksitle ödenecekse kaç taksitte ödeneceğine ve taksit ödeme zamanlarına karar verilir.
- Komisyonun verdiği karar ilgilisine göre Jandarma Genel Komutanının veya Sahil Güvenlik Komutanının onayıyla kesinleşir.
- Komisyonun sekretarya hizmetleri Personel Başkanlığınca yürütülür.
Komisyon Tarafından İstenecek Belgeler
- a) Olayın türü ve cereyan tarzını açıklayan ayrıntılı olay tutanağı ile olayla ilgili diğer bilgi ve belgeler,
- b) Görev emri, görev emri sözlü olarak verilmişse sonradan yazılı hâle getirilmiş belgesi,
- c) Sanık personel hakkındaki iddianame,
- ç) Olayın meydana geldiği tarihte personelin bağlı bulunduğu birlik komutanı, kurum amiri ve karargâh için en az daire başkanı kanaatini belirten rapor,
- d) Personel ile avukat arasında yapılan avukatlık sözleşmesi ve usulüne uygun olarak verilen vekâletname,
- e) Personelin disiplin ve ceza safahatı ile mükâfat durumunu gösterir belge,
- f) Komisyonca lüzum görülen diğer belgeler,
- gereklidir.
- (2) Birinci fıkradaki belgelerden eksik olanlar komisyon toplantısından önce Personel Başkanlığınca tamamlatılır.
Avukatlık Ücretinin Miktarı
MADDE 10 – (1) Avukatlık ücretinin tespiti, avukatlık sözleşmesinin yapıldığı tarihteki avukatlık asgari ücret tarifesi esas alınarak yapılır. Ancak komisyon tarafından ödenmesine karar verilebilecek miktar avukatlık asgari ücret tarifesinde belirtilen ücretlerin yirmi katını geçemez.
Bu yönetmelik 3 Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı. Bu yayım tarihinden itibaren haklarında açılmış kamu davası bulunan kişilerin başvurularını 6 ay içinde yapmaları gerekiyor. Geçici madde hükmü ile üst mahkemeye başvurulmuş istinaf aşamasında bulunan dosyalar içinde ayrıca avukat talep edilebiliyor.