Belediye Başkanlarının Görevden Uzaklaştırılması ve Görevine Son Verilmesi
Ülke gündemimizde şu sıralar bulunan belediye başkanlarının görevinden uzaklaştıralarak yerine kayyum atamaları konuları sıkça anlatılmakta ve tartışılmaktadır. Bu yazıda belediye başkanlarının görevden uzaklaştırılmasının idari kanunumuzda yeri nasıldır ve yargılama usulü nasıl sorusunu ele alacağız.
İlk önce belirtmek gerekir ki Belediye başkanlarının görevinden uzaklaştırılması ve görevine son verilmesi farklı hususlardır.
Kamu görevlileri ile ilgili davalarda yetki:
Madde 33/ 2 – Kamu görevlilerinin görevlerine son verilmesi, emekli edilmeleri veya görevden uzak-laştırılmaları ile ilgili davalarda yetkili mahkeme, kamu görevlisinin son görev yaptığı yer idare mahkemesidir.
İlk önce idarenin yapmış olduğu uzaklaştırma kararına karşı özel yetki kuralı benimsenmiştir.
Madde 33 / 3 – Kamu görevlilerinin görevle ilişkisinin kesilmesi so-nucunu doğurmayan disiplin cezaları ile ilerleme, yükselme, sicil, intibak ve diğer özlük ve para-sal hakları ve mahalli idarelerin organları ile bu organların üyelerinin geçici bir tedbir olarak görevden uzaklaştırılmalarıyla ilgili davalarda yetkili mahkeme ilgilinin görevli bulunduğu yer idare mahkemesidir.
Belediye başkanları veya belediye meclis üyesi görevden uzaklaştırılırsa bu durumda yetkili mahkeme ilgilinin görevli bulunduğu yer idare mahkemesidir.
Aslına bakıldığı zaman görevden uzaklaştıran İçişleri Bakanı olduğu için genel yetkinin ankara idare mahkemesi olması gerekirdi. Fakat burada özel yetki kuralı getirilmiştir.
Disiplin soruşturması sebebiyle görevden uzaklaştırılmış olan belediye başkanı yürütmenin durdurulması için görev yaptığı yer idare mahkemesinde davasını açtıktan sonra belediye başkanı disiplin soruşturması neticelendi diyelim ki konu belediye başkanının belediye başkanlığından düşürülmesi noktasına iş geldi. Yani böyle bir ağır mahkumiyet durumu söz konusu olursa ceza kovuşturması sonucunda veya belediye kanununda başka hükümler bulunmaktadır. Bu durumda İdari Yargılama Usulu Kanunu Ek 2.madde gereği ;
Ek Madde 2 –(Ek: 5/4/1990-3622/26 md.)Belediyeler ile il özel idarelerinin seçilmiş organlarının organlık sıfatlarını kaybetmelerine ilişkin olarak yetkili mercilerden Danıştaya gönderilen dosyalar; belediye başkanlarının düşmesi istemine dair ise belediye başkanlarının, belediye meclislerinin veya il genel meclislerinin feshi istemine ilişkin ise meclis başkanvekilinin savunması onbeş gün içinde alındıktan sonra veya bu süre içerisinde savunma verilmediğitakdirde sürenin bittiği tarihte tekemmül etmiş sayılır ve kanunlarda gösterilen karar süreleri bu tarihten itibaren işlemeye başlar. Karar dosya üzerinden verilir.
Bu kararlara karşı tebliğini izleyen günden itibaren onbeş gün içerisinde İdari Dava Daire-leri Kuruluna itiraz edilebilir. İtiraz bir ay içerisinde sonuçlandırılır. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.
Maddeye göre organlık sıfatının kaybı yani belediye başkanı tek başınada olabilir, il genel meclisinin feshi de olabilir, belediye meclisinin feshi de olabilir. Bu durumda bu kararları Danıştay vermektedir. Bu kararlara karşı da tebliği izleyen günden itibaren İdari Dava Dairelerine itiraz edilmektedir.