Koronavirüs sebebiyle 7226 sayılı kanun kapsamında ele alınan önceki yazılarda  Çek kanununa göre çeklerin ibrazı ve süresi yönü ele alınmıştı. Bu yazıda Bono yani Kambiyo senetleri açısından durum belirtilmiştir.  Hem icra hukuku hemde Türk Ticaret Kanunu ile çok yakından alakalı olan kambiyo senetleri mahiyeti itibariyle Türk Ticaret Kanununda düzenlenmiştir. Ancak uygulama alanı da İcra Hukuku alanında çoğu zaman sonuç doğurmaktadır.

Koronavirüs Süresinde 7226 Sayılı Kanun Çerçevesinde Bono İbrazı

Şunu ortaya koymak lazım. Çek’teki ibraz süreleri çeke özgü sujene bir müessesedir. Kendine özgü özel bir kanunla düzenlenmiştir. Bono’da ise böyle bir durum söz konusu değildir. Kambiyo senetleri aranacak borçlar niteleğinde olması ayrı konu, ifa safhasında ele alınacak bir husustur. Ancak bonoda ibraz  yoktur. Bonoda vade vardır. Bu kanunun geçici maddesi 7226 sayılı Kanun yasa maddelerine baktığımız zaman herhangi bir şekilde vadeyi öteleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Sözleşmelerdeki edimlerin vadeleri öteyeleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla Vade tarihinden sonra keşideci temerrüt faizi de ödemekle yükümlüdür. Çünkü temerrüt faizi ödemek için borçlunun kusuru aranmaz.

Bono’da Kusursuzluk ne zaman devreye girer ?

Borçlar kanununda munzam zarar ifadesi bulunmaktadır. Alacaklının temerrüt faizi ile karşılanamayan munzam zararlarında kusur sorumluluğu devreye girecektir. Kanunda borçlu aleyhine kusur karinesi geliştirilmiştir. Temerrüte düştüğü zaman otomatik olarak kusurlu adlediyor ancak bu sürece özgü olarak yani koronavirüs sürecine özgü olarak munzam zarardan sorumlu olmaz. Çünkü mağruf birşey ödemeyi alamadığında ispat ederek yani Çek’te mesela arkası yazıldığında ödeme alamadığını ispat ettiğinde alacaklının munzam zararından sorumlu olmaz. Ancak temerrüt faizinden sorumlu olur.

Bono’da Müracaat Borçlularına Başvuru ( Bonoda Cirantalara Başvuru )

Bonolarda müracaat borçlularına başvurabilmek için vade + 2 iş günü içerisinde protesto düzenlenmesi gerekmektedir. Noterlerin bir çoğu koronavirüs sebebiyle kapalı fiili imkansızlık söz konusu. Bu durumda 4 Mayıs itibariyle 15 gün uzayacaktır. Çünkü 7226 numaralı yasa diyor ki 15 günden daha az olan süreler otomatik olarak 15 gün olarak uzamış sayılır. Yani burada alacaklının protesto hakkı yine baki olur.