Taksirle Yaralama Suçu ve Cezası
Taksirle Yaralama suçu, Türk Ceza Kanunu 89. maddede düzenlenmiştir. Taksirle yaralama suçu, trafik kazası, doktor hatası, iş kazası gibi vb. gibi sayısız nedenlerle bir kimsenin vücuduna taksirle zarar verilmesi halinde meydana gelir. Taksirle yaralama suçunu, kasten yaralamadan ayıran fark taksirli yaralama da özensiz ve dikkatsizlik sebebiyle istemeyerek yaralamanın meydana gelmesidir.
Madde 89-
(1) Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Vücudunda kemik kırılmasına,
c) Konuşmasında sürekli zorluğa,
d) Yüzünde sabit ize,
e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,
Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır.
(3) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine,
Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.
(4) Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(5) (Değişik: 6/12/2006 –5560/5 md.) Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikâyet aranmaz.
Yazı İçeriği
Taksirle Yaralama Suçu Şikayet Süresi
Taksirle adam yaralama suçu şikayete tabi suçlardandır. Şikayet süresi, suçun işlenmesinden ve failin öğrenilmesinden itibaren 6 aydır.
Bilinçli taksirle adam yaralama suçu işlenmesi halinde, sadece suçun TCK md. 89/1’de yer alan basit hali şikayete tabidir. Suçun TCK md. 89/2-3-4’te düzenlenen nitelikli halleri bilinçli taksirle işlendiği takdirde takibi şikayete tabi değildir, savcılık tarafından resen soruşturulur
Taksirle Yaralama Suçu Zamanaşımı Süresi
Taksirle yaralama suçu için dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Belli koşulların gerçekleşmesi halinde zamanaşımı süresi 12 yıla kadar çıkabilmektedir.
Taksirle Yaralama Suçunda Uzlaştırma
Taksirle yaralama suçu (TCK md.89), taraflar arasında uzlaşma prosedürü uygulanmasını gerektiren suçlardandır. Uzlaşma kapsamında olan suçlarda, gerek soruşturma gerekse kovuşturma aşamasında öncelikle uzlaştırma prosedürünün uygulanması, uzlaşma sağlanmazsa soruşturmaya veya yargılamaya devam edilmesi gerekir.
Taksirle Basit Yaralama Suçunun Cezası
Taksirle basit yaralama suçunun cezası TCK 89/1 e göre 3 aydan 1 yıla kadar hapis ile cezalandırılmaktadır. Taksirle yaralamanın basit halinde ya hapis cezası verilir yada adli para cezası verilir. Mahkemece verilen hapis cezası, adli para cezasına dönüştürülmez.
Taksirle Yaralamanın Nitelikli Hallerinin Cezalandırılması ( 89/2 )
Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
- a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
- b) Vücudunda kemik kırılmasına,
- c) Konuşmasında sürekli zorluğa,
- d) Yüzünde sabit ize,
- e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
- f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,
neden olmuşsa suçun basit şeklinin işlenmesi halinde verilen ceza yarısı oranında artırılır. Yani sanığa, 4,5 aydan 1,5 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası verilir.
Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
- a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
- b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
- c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
- d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
- e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine,
Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır. Bu durumda suçun basit haline göre 1 kat ceza arttırımına gidilecek yani, sanığa 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası verilir.
- Taksirle işlenen fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, 6 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu halde faile adli para cezası verilmesi öngörülmemiştir.
Taksirli Yaralama ve Bilinçli Taksir Ayrımının Yapılması
Taksirli yaralama ve bilinçli taksirin ayrımını yapmak cezanın belirlenmesi açısından oldukça önemlidir.
Taksirli suç, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket ederek, bir davranışın neticesinin ‘öngörülmemesi’ halinde oluşur. Bilinçli taksir ise kişinin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket etmesine rağmen ‘neticeyi öngörmesi’ ancak bu neticenin gerçekleşmesini istememesi halinde söz konusu olur. Yani her iki suç eyleminde de fail suçun oluşmasını istememekte, taksirli suçta suçun oluşabileceğini öngörememekte ancak bilinçli taksirde suçun oluşabilmesini öngörmektedir. Bilinçli taksirli suç da bir nevi “olursa olsun” mantığı varmış gibi düşünebilir.
Bilinçli taksire örnek vermek gerekirse, kalabaklık bir caddede otomobiliyle seyretmekte olan fail, kırmızı ışıkta hızına da güvenip “nede olsa bu hızda gidiyorum karşıya geçmezler” ümidiyle devam ederken yeşil ışığa güvenip karşıya geçmek isteyen yayaya çarpması bir bilinç taksir durumudur. Çünkü burada fail, kalabalık bir caddede her an insan çıkabileceğini düşünmüş ve ayrıca kırmızı ışıkta durması gerektiğini bilmektedir.
Taksirle adam yaralamaya neden olma suçunun her şekli şikayete tabidir. Yani, müşteki şikayetten vazgeçtiği takdirde ceza davası düşer. Ancak, bilinçli taksirle adam yaralama suçu işlenmesi halinde, sadece suçun basit şekli şikayete tabidir. Suçun nitelikli hallerinin bilinçli taksirle işlenmesi halinde, soruşturma şikayete tabi değildir.
Bilinçli Taksirle Yaralama Suçunun Cezası
Bilinçli taksirle adam yaralama suçunun cezası, fiilin taksirli suç kapsamında işlenmesi halinde belirlenen cezaya ölçü alınarak hesaplanır. TCK md. 22/3’e göre, bilinçli taksirle adam yaralama suçu işlenmesi halinde, taksirli suç için TCK 89. Maddeye göre belirlenen ceza, 1/3’ten 1/2 oranına kadar arttırılır.
Cezanın Ertelenmesi, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Taksirle yaralamaya sebebiyet verme suçunun cezası, hapis cezası olarak tayin edilirse, bu ceza artık adli para cezasına çevrilemez. Ancak, hapis cezasına mahkumiyet halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması veya cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.
Suçun soruşturulması veya yargılaması aşamalarının bir ceza avukatı vasıtasıyla takip edilmesi faydalı olacaktır.