Yalan Tanıklık ( Yalancı Şahitlik ) Suçu

Ceza muhakemesinde, tanık beyanı, belirti delilleri ile mukayese edildiğinde ulaşılması en rahat delil olduğu gibi; aydınlatılmaya çalışılan olay hakkında doğrudan bilgi verebilir. Buna karşılık, belirti delillerinin hem elde edilmesi hem de olayı doğrudan temsil etmemeleri nedeniyle diğer delillerle desteklenmeleri ihtiyacı daha çok çaba sarf edilmesini gerekli kılmakta; bu durum, tanık beyanının daha çok tercih edilmesine sebebiyet vermektedir.

Yalan tanıklık suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun, adliyeye karşı işlenen suçlar arasında, 272 nci maddede düzenlenmiştir.Maddede,hukuka aykırı bir fiil nedeniyle başlatılan bir soruşturma kapsamında tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul yahut mahkeme önünde yapılan gerçeğe aykırı ta-nıklık fiili cezalandırılmaktadır.Her ne kadar bu suç, sırf hareket suçu ola-rak düzenlenmişse de, maddenin 4 ila 8 inci fıkralarında, gerçeğe aykırı tanıklık fiili dolayısıyla, aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi hakkında, bir kı-sım koruma tedbirlerinin uygulanması ya da bu kimse hakkında bazı yaptı-rımlara hükmolunması, cezayı ağırlaştıran haller olarak öngörülmüştür. Ayrıca 273 üncü maddede, bu suça ilişkin şahsi cezasızlık sebebi ve 274 üncü maddede ise etkin pişmanlık hükümleri öngörülmüştür.

Yalan Tanıklık ( Yalancı Şahitlik ) suçunun cezası :

1) Hukuka aykırı bir fiil nedeniyle başlatılan bir soruşturma kapsamında tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye, dört aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanık dinlemeye kanunen yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.

(3) Üç yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun soruşturma veya kovuşturması kapsamında yalan tanıklık yapan kişi hakkında iki yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(4) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi ile ilgili olarak gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(5)Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla; yalan tanıklık yapan kişi, ayrıca kişiyihürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.

(6) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına; (…)(1)hükmolunur.(1)

(7) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, altıncı fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.

(8) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi hakkında hapis cezası dışındaadlî veya idari bir yaptırım uygulanmışsa; yalan tanıklıkta bulunan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Yalan Tanıklık ( Yalancı Şahitlik ) Suçuna İlişkin Şahsi Cezasızlık ve Cezanın Azaltılmasını Gerektiren Sebepler Belirtilmiştir :

Madde 273– (1) Kişinin;

a) Kendisinin, üstsoy, altsoy, eş veya kardeşinin soruşturma ve kovuşturmaya uğramasına neden olabilecek bir hususla ilgili olarak yalan tanıklıkta bulunması,

b) Tanıklıktan çekinme hakkı olmasına rağmen, bu hakkı kendisine hatırlatılmadan gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapması,

Halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Yalan Tanıklık ( Yalancı Şahitlik ) Etkinlik Pişmanlık Hükümleri :

Madde 274-(1) Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında bir hak kısıtlamasını veya yoksunluğunu sonuçlayacak nitelikte karar verilmeden veya hükümden önce gerçeğin söylenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.

(2) Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında bir hak kısıtlamasını veya yoksunluğunu sonuçlayacak nitelikte karar verildikten sonra ve fakat hükümden önce gerçeğin söylenmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisinden yarısına kadarı indirilebilir.

(3) Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında verilen mahkûmiyet kararı kesinleşmeden önce gerçeğin söylenmesi halinde,

verilecek cezanın yarısından üçte birine kadarı indirilebilir.

Yalan Tanıklık Suçu ( Yalancı Şahitlik ) Suçunun oluşabilmesi için şartlar :

Yalan tanıklığın mahkemede yemin edildikten sonra işlenmesi hali suçun nitelikli hali olarak Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) 272/2.maddesinde düzenlenmiştir: “Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanık dinlemeye kanunen yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.”

Yalan tanıklık suçunda karakol ve kolluk tarafından alınan ifadelerde kişilerin vermiş olduğu beyanlar doğrultusunda tanıklık sıfatını kazandırmamaktadır. T.C.K 272/1’de anlaşıldığı gibi mahkeme huzurunda ve  yada yetkili kurul önünde suçun işlenebileceğini belirtmiş. Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre soruşturma aşamasında tanık dinlemeye yetkili olan makam Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde mahkeme, naip hakim veya istinabe olunan hakimdir. Fiil yalnızca ceza hukuku değil tüm hukuk düzeni kurallarıyla çatışma içinde olabilir. Buna göre dava konusu maddi olay hakkında görgüye veya duymaya dayalı bilgileri saklamak, yalan söylemek ve ya gerçeği inkâr etmek suretiyle fiil unsuru gerçekleştirilebilir.

Tanığın gerçeğe aykırı her ifadesi yalan şahitlik suçunu oluşturmaz. Bu sebeple ki , tanık ifade esnasındaki şartlar altında verdiği şartlar ve ifade konusunda algısında oluşabilecek gerçek dışılıklar olması bu suçun oluşması için yeterli değildir. Tanığın bilinçli olarak gerçeğe aykırı beyanda bulunması gerekir.

Yargıtay 9. Ceza Dairesi., 2013/16804E., 2014/4041K., 03.04.2014 Tarihli Kararında :

“Kasten öldürme ve kasten yaralama suçları nedeniyle yapılan soruşturma evresinde 03.07.2008 tarihli Cumhuriyet Başsavcılığında alınan beyanındaki anlatımları ile kovuşturma evresindeki 20.11.2008 tarihli duruşmada alınan anlatımları arasında yalan tanıklık suçunu oluşturacak şekilde olayın özüne ilişkin esaslı çelişki ve aykırılık bulunmadığı gözetilmeden, sanığın yüklenen suçtan beraati yerine yazılı gerekçeyle mahkumiyetine karar verilmesi kanuna aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün bu sebepten dolayı BOZULMASINA,” şeklinde hüküm kurmuştur.

Burada Yargıtay’ın vurgulamış olduğu olayın özüne ilişkin esaslı çelişkiden kasıt, beyanın hükme esas alınması açısından değil, olaya ilişkin anlatılan hususlar açısından değerlendirilmiştir.

Yalan tanıklık suçu uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

Yalan tanıklık suçu, şikaye bağlı suçlar arasında yer almadığından resen soruşturulur, bu nedenle herhangi bir şikayet süresi olmadığı gibi suçtan bireysel olarak mağdur olan kişi şikayetten vazgeçme hakkını kullansa bile kamu davası düşmez. Bu suç nedeniyle dava zamanaşımı süresi içerisinde şikayet hakkı kullanılabilir. Suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Yalancı tanıklık suçunda yargılama görevi, asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Yalan Tanıklık ( Yalancı Şahit ) suçu nitelikli suçları T.C.K 272/1. fıkrası suçun temel cezasını belirlemiştir.

Bunun dışında kalan 272/2 – 8f suçun nitelikli halleri ve cezayı arttıran sebeplerini yazmıştır. Bu sebeple suçun nitelikli halinin işlenmesi durumunda özgürlüğü bağlayıcı cezalar çok ciddi artış göstermektedir. Ayrıca yalan tanıklık yani yalancı şahitlik olarak tabir edilen bu suç tipi adliyeye karşı işlenen suçlar kategorisinde yer aldığından şikayetten vazgeçilmiş olsa dahi kamu davası olarak re’sen kovuşturulmaya tabi suçlardandır. Bu sebeple savunmaların bir avukat vasıtasıyla yapılmasının hak kaybının önüne geçilmesinde büyük fayda olacağı görüşündeyim.

İletişim bölümüzden bizlerle irtibata geçebilirsiniz.